24 Şubat 2017 Cuma

Struma 24 Şubat 1942

(DIKKAT ! Bu yaşanmış bir olaydır, roman değildir.)

24 Şubat 2017 (Bugün bu trajik olayın 75.ci yıldönümü ancak bugünkü anmaya maalesef gidemedim)


Nazi ölüm kamplarına gönderilme korkusuyla, Romanya'dan kaçan Sarayburnu'nda demir attırılan, yaklaşık ikibuçuk ay orada bekletildikten sonra devrin TC hükümeti kararıyla, defetmek için çipası kesilip römorka bağlanarak Karadeniz'e çekilen ve orada kaderine terk edilen gemideki Yahudi’lerin Şile açıklarında hazin son ile biten gerçek öyküsü.

Oysa amaçları boğazlardan Ege'ye ve Akdeniz'den geçerek henüz kurulmamış olan İsrael'e yani, o zamanki adıyla İngiliz mandası altındaki Filistin'e gitmekti. Motoru bozulunca tamir edilene kadar Sarayburnu'nda demir attı(rıldı). Gemiden kıyıya çıkış yasaktı. Gemide açlık baş göstermişti 773 insan aç'tı. 
Bu süreçte İstanbul'daki Yahudi cemaati başta olmak üzere iyiliksever insanlar kayıklarla gemiye yanaşıp gemidekilerin sarkıttıkları halatlara, fırınlardan alarak çuvalladıkları ekmekleri ve gıda dolu çuvalları bağlayarak yardım ettiler. Bu arada iş adamı Vehbi Koç devreye girdi, hükümet nezdinde girişimiyle özel bir izin çıkarttırdı, yurt dışındaki ticari ilişki kurmak istediği kişilerin ricasını yerine getirdi ve gemiden bir aileyi kurtardı. 
Gemide hamile bir de kadın vardı doğum yapabilmesi gerekçesiyle gemiden indirilip Balat'ta bulunan Or Ahayim hastanesine kaldırılmasına izin verildi. (Sahi, bu kadının kim olduğunu ve doğurduğu çocukla birlikte sonraki akıbetlerini hep merak etmişimdir.)



Struma'daki yolcular, bir bez üzerine yazı yazarak güverteye astılar Almanlar'ın kendilerini imha etmek istediklerini belirterek yardım edilmesini dilediler. Soğuk kış şartlarında 
gemiden denize atlayıp yüzerek karaya çıkmak isteyenler oldu. Bu girişimleri polis vasıtasıyla çok sert bir şekilde cezalandırıldı. Gemideki kötü şartlar, açlık ve artık yolcuların ihtiyacını karşılayamayan tuvalet yüzünden ortalık yerdeki dışkılar nedeniyle hastalık tehlikesi vardı. Birde üstüne güverteye çıkan polisin önüne geleni dövmesi eklenmişti. 


En nihayet çipa kesilir ve römork ile Karadeniz’e çekilip azgın dalgalar arasında kaderine terk edilir. 
Struma römork ile boğazdan Karadeniz'e kaderine çekiliyor. (görsel kaynak: jrtelegraph)


Aynı gece gemi, iddiaya göre bir Rus denizaltısı tarafından torpillenir 103’ü çocuk, 768 kişi ölmüştür. Herşey olmuş bitmiş akabinde, zamanın başbakanı Refik Saydam, efsanevi insancıl !!! konuşmasını yaparak 
“Türkiye, başkaları tarafından arzu edilmeyen insanlara mekan olamaz.” der.

Gemide 773 kişi vardı, 3 kişi iş adamı Vehbi Koç sayesinde çıkarılan özel izinle, bir kişi de hamile olduğu gerekçesi ile gemiden inebilmiş, ancak kalan 769 kişi Şile açıklarında (iddia edildiğine göre) Rus denizaltısı tarafından torpillendikleri anda Struma'da bulunuyorlardı.
David Stoliar

Bu trajik olaydan tek kurtulan kazazede David Stoliar adında 20 yaşında bir gençti. 
Şile açıkları, Struma'da bulunan 769 kişiden 768'ine mezar olmuştu. 

Şile'deki balıkçılar kıyıya vuran cesetleri görünce bir gemi battığını anladılar. Facia sonrasında tahta parçalarıyla kıyıya vuran cesetler arasında kurtulanlara yardım etmek için seferber oldular bunlardan bir tanesi Siyam lakaplı İsmail Aslan idi.
Şileli balıkçı Siyam lakaplı İsmail Aslan

2005 yılında kazazedeleri kurtarmak için yardıma koşan, donmamaları için giysilerini veren balıkçıları ziyaret etmeye gelen David Stoliar kurtarıcılarından sadece Siyam İsmail Aslan hayattaydı.
Kurtulan ve kurtarıcı yanyana.
Şileli balıkçı Siyam İsmail Aslan, David Stoliar'ın
2005 yılı Türkiye ziyaretinde buluştular. 
Kaderin garip cilvesi, bu yaşlı balıkçı, trajedinin 70.ci yıldönümünde 
24 Şubat 2012 tarihinde vefat etmiş. Mekanı cennet olsun. 
David Stoliar ise kurtarıcısı olan Şile'li balıkçı Siyam lakaplı İsmail Aslan'ın vefatından 2 sene sonra, 1 Mayıs 2014 tarihinde hayata gözlerini yumdu.


Çıkarken yürüdüğün yolu hatırlamak !!!
Olay mahallini göstererek tekrar hatırlıyor.

Şile Feneri 

Struma batık enkazı struma_enkaz foto L-Yuksel(main-board.com)
Struma'nın batığı İstanbul boğazının 6 mil kuzeyinde 80 metre derinlikte 16 Temmuz 2000 tarihinde bulundu. 
Struma batık enkazı Harita-Konum (Görsel Kaynak: main-board.com)
Bu noktada trajedinin 4 satırlık bir özetini vikipedia David Stoliar sayfası'ndan alıntılayalım.

***Struma Romanya'dan Filistin'e hareket ediyordu. Geminin motorları kayıtlara en soğuk kış olarak geçen Aralık 1941'de iflas etti. Struma, Türk ordusuna ait bir römorkla İstanbul limanına çekildi. Türk polisi gözetiminde olan gemi 71 gün boyunca limanda bekletildi ve yolcuların karaya çıkması polis tarafından engellendi. Stoliar'ın dediğine göre diğer Yahudilerin ve Kızılhaç'ın desteğiyle bir Türk Yahudisi olan Simon Brod'un tedarik ettiği az sayıdaki ekmek ve yemek olmasaydı yolcular ölmüş olacaktı. 23 Şubat 1942'de İngilizlerle gemideki yolcuların geleceğiyle ilgili yapılan görüşmeler tıkanınca Türk otoriteleri geminin çapa zincirini kesip az yemeği ve yardıma muhtaç olan gemiyi motorsuz, radyosuz ve çapasız olarak Karadeniz'e çekip akıntıya bıraktı.[1]***

İçindeki 769 Romanyalı Yahudi ile beraber Karadenizde batırılan Struma hakkında yapılan haber. 

24 Şubat 1942 tarihindeki trajedinin Türk basınında yer alan gazete küpürü.


Ve üstteki manşete atfen şu soruyu soralım.
"Motoru olmayan bir gemi nasıl olur da kendi başına Karadeniz'e gider ?"

24 Şubat 1942 tarihli, trajedinin 75.ci yıl dönümünde, Struma kurbanlarını saygı ile anıyoruz.
Mekanları cennet olsun.

Her yıl dönümünde ruhları için bir kadiş duası okunsun. Amen.

רבי חנניא בן עקשיא אומר, רצה הקדוש ברוך הוא לזכות את ישראל,
לפיכך הרבה להם תורה ומצות שנאמר יי חפץ למען צדקו יגדיל תורה ויאדיר

יִתְגַּדַּל וְיִתְקַדַּשׁ שְׁמֵיהּ רַבָּא. [הקהל עונה אמן]
בְּעָלְמָא דִּי בְרָא, כִרְעוּתֵהּ. וְיַמְלִיךְ מַלְכוּתֵהּ, וְיַצְמַח פֻּרְקָנֵה, וִיקָרֵב מְשִׁיחֵהּ. [אמן]
בְּחַיֵּיכוֹן וּבְיוֹמֵיכוֹן וּבְחַיֵּי דְכָל-בֵּית יִשְׂרָאֵל, בַּעֲגָלָא וּבִזְמַן קָרִיב, וְאִמְרוּ אָמֵן.
[אמן יְהֵא שְׁמֵיהּ רַבָּא מְבָרַךְ, לְעָלַם לְעָלְמֵי עָלְמַיָּא]
יְהֵא שְׁמֵיהּ רַבָּא מְבָרַךְ, לְעָלַם לְעָלְמֵי עָלְמַיָּא יִתְבָּרַךְ וְיִשְׁתַּבַּח וְיִתְפָּאַר וְיִתְרוֹמַם וְיִתְנַשֵּׂא וְיִתְהַדָּר וְיִתְעַלֶּה וְיִתְהַלָּל, שְׁמֵהּ דְּקֻדְשָׁא בְרִיךְ הוּא. [אמן]
לְעֵלָּא מִן-כָּל-בִּרְכָתָא, שִׁירָתָא, תִּשְׁבְּחָתָא וְנֶחָמָתָא דַאֲמִירָן בְּעָלְמָא, וְאִמְרוּ אָמֵן. [אמן]
יְהֵא שְׁלָמָא רַבָּא מִן שְׁמַיָּא, חַיִּים וְשָׂבָע וִישׁוּעָה וְנֶחָמָה וְשֵׁיזָבָא וּרְפוּאָה וּגְאֻלָּה וּסְלִיחָה וְכַפָּרָה וְרֶוַח וְהַצָּלָה, לָנוּ וּלְכָל-עַמּוֹ יִשְׂרָאֵל, וְאִמְרוּ אָמֵן. [אמן]
עֹשֶׂה שָׁלוֹם בִּמְרוֹמָיו, הוּא בְּרַחֲמָיו יַעֲשֶׂה שָׁלוֹם עָלֵינוּ, וְעַל כָּל-עַמּוֹ יִשְׂרָאֵל, וְאִמְרוּ אָמֵן. [אמן]